«می‌خواستم تو را خورشید بنامم. از روشنایی منتشرت. دیدم که خورشید، سکه صدقه‌ای است که تو هر صبح از جیب شرقی‌ات درمی‌آوری، دور سر عالم می‌چرخانی و در صندوق مغرب می‌اندازی. و بدینسان استواری جهان را تضمین می‌کنی.می‌خواستم نام تو را ابر بگذارم؛ از شدت کرامتت. دیدم که نسیم، فقط بازدم توست که در فضای قدسی فرشتگان تنفس می‌کنی. به اینجا رسیدم که: زیباترین و زیبنده‌ترین نام، همان است که خدا برای تو برگزیده است، ای کریم‌ترین بخشنده روی زمین. ای جواد!»این نخستین جملات از کتاب «آسمانی‌ترین مهربانی» است که درمورد امام جواد(ع)، نگارش شده است. شناختن امام جواد (ع) از دل روایت‌ها، حدیث‌ها و حتی داستان‌ها، راهی‌ست برای نزدیک‌تر شدن به او؛ برای لمس مهربانی‌اش، فهمیدن بزرگی‌اش و شاید، پیدا کردن نشانه‌ای از خودش در دل زندگی امروز ما. کتاب‌هایی که در ادامه معرفی می‌شوند، هر یک با زبان و زاویه‌ای خاص، پلی ساخته‌اند میان ما و آن امام غریب و بخشنده؛
«بخشنده غریب»
کتاب «بخشنده غریب» نوشته مهدی قزلی که توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است، اثری است که با زبانی ساده، روان و شیوا به زندگی و سیره امام جواد (ع)، نهمین امام شیعیان و فرزند حضرت رضا (ع)، می‌پردازد و تلاش دارد با نثری موجز و به‌دور از حاشیه‌پردازی، خواننده را به فضای تاریخی و معنوی عصر امام جواد(ع) ببرد و تصویری روشن از رویدادها و چالش‌های آن دوره ارائه دهد.یکی از داستان‌های زیبا و نقل‌شده در این کتاب، ماجرای تولد حضرت جواد (ع) است. هنگامی که زمان تولد ایشان فرا رسید، امام رضا(ع) خواهرشان حکیمه را فراخواندند تا به خیزران، مادر امام جواد(ع)، یاری رساند. در لحظه تولد، چراغ اتاق خاموش شد و حکیمه نگران گردید، اما ناگهان نوری از وجود نوزاد فضا را روشن کرد.نویسنده تأکید دارد که برای درک عمیق‌تر و تحلیل دقیق‌تر رویدادهای این دوره، مطالعه‌ای گسترده‌تر و موشکافانه‌تر نیاز است. بااین‌حال، «بخشنده غریب» با نثر روان و محتوای موجز خود، دریچه‌ای ارزشمند به زندگی این امام گشوده و مخاطبان را با جنبه‌های مختلف سیره و زمانه ایشان آشنا می‌کند.
«آسمانی‌ترین مهربانی»
کتاب «آسمانی‌ترین مهربانی» اثری ارزشمند به قلم سید مهدی شجاعی است که با نگاهی عمیق و عاطفی به زندگی و شخصیت والای حضرت امام جواد (ع) پرداخته است. این کتاب مجموعه‌ای از احادیث قدسی، نبوی و سخنان ائمه معصومین (ع) درباره امام جواد (ع) را در خود جای داده و با قلمی روان و تأثیرگذار، مخاطب را به سفری معنوی در شناخت این امام دعوت می‌کند.«آسمانی‌ترین مهربانی» با رویکردی حدیثی-داستانی، روایات و متون معتبر شیعی را به شکلی منسجم و دلنشین گردآوری کرده و برخی از روایات تاریخی را با قلمی زیبا و احساسی بازآفرینی کرده است.نویسنده برای سهولت مطالعه و افزایش دقت، منبع هر حدیث یا روایت را در ذیل آن ذکر کرده و در صورت نیاز، توضیحاتی روشنگر ارائه داده است. بخش‌های پایانی کتاب به گزیده‌ای از نامه‌های حضرت جواد (ع) به افراد مختلف اختصاص دارد که جلوه‌ای از حکمت و مهربانی ایشان را به نمایش می‌گذارد. همچنین، اطلاعات ارزشمندی درباره مشخصات ظاهری امام (ع)، نام‌ها، کنیه‌ها و القاب ایشان، و نیز زیارت‌نامه حضرت به نقل از سید بن طاووس همراه با ترجمه‌ای روان ارائه شده است. در پایان، مجموعه‌ای از سخنان امام جواد (ع) زینت‌بخش این اثر شده است.
«یک گوشه انگور سرخ»
کتاب «یک خوشه انگور سرخ» نوشته‌ی فاطمه سلیمانی ازندریانی، اثری برجسته در ادبیات داستانی دینی است که به همت نشر کتاب نیستان منتشر شده و زندگی امام جواد (ع) را با نگاهی شاعرانه و دراماتیک روایت می‌کند.این رمان، برخلاف آثار تاریخی که به مستندات وفادارند، با آمیختن خیال و ایمان، بر دلالت‌های عاطفی و معنوی تمرکز دارد. انتخاب ام‌فضل، همسر امام و دختر مأمون، به‌عنوان راوی، رویکردی خلاقانه است که امکان کاوش در زوایای پنهان زندگی دربار عباسی و تضادهای درونی این شخصیت را فراهم می‌کند. ام‌فضل که از ازدواج با امام اکراه دارد، خود را در برابر زنان پاکدامن خاندان پیامبر (ص) ناتوان و سرافکنده می‌بیند.نویسنده با زبانی شاعرانه، تقابل میان سادگی پرنور زندگی امام و فضای مسموم دربار عباسی را به تصویر می‌کشد. این رمان نه‌تنها روایتی جذاب از زندگی امام نهم شیعیان ارائه می‌دهد، بلکه با نفوذ به ذهن شخصیت‌های تاریخی، تصویری چندوجهی از این برهه‌ی حساس تاریخ اسلام ترسیم می‌کند. «یک خوشه انگور سرخ» با نثر هنرمندانه‌اش، خواننده را به تأمل در تقابل خیر و شر و پیچیدگی‌های انسانی دعوت می‌کند.
«فرهنگ جامع سخنان امام جواد(ع)»
این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند و جامع از زندگی و آموزه‌های امام جواد علیه‌السلام است که با نگاهی علمی و دینی، جنبه‌های سازنده و کلیدی از حیات آن حضرت را به تصویر می‌کشد. این اثر، سخنان گران‌بهای امام جواد علیه‌السلام را به‌صورت منظم و منسجم گردآوری کرده است.مؤلفان این کتاب کوشیده‌اند تا تمامی سخنان به‌جامانده از آن امام همام را از منابع معتبر استخراج و در چهار فصل متمایز تدوین کنند: فصل اول به «عقاید» اختصاص دارد و شامل سخنان امام در حوزه‌های اعتقادی است؛ فصل دوم به «احکام» می‌پردازد و نگرش‌های فقهی ایشان را بررسی می‌کند؛ فصل سوم با عنوان «اخلاق»، به تبیین رهنمودهای اخلاقی امام جواد علیه‌السلام اختصاص یافته است؛ و فصل چهارم، «دعاها، ذکرها و زیارت‌ها» را در بر می‌گیرد که بیانگر جنبه‌های عرفانی و معنوی سخنان ایشان است.برای نگارش این کتاب، از منابع معتبر و کهن مانند «بحارالانوار مجلسی»، «امالی قلم شیخ مفید»، «مناقب ابن شهر آشوب»، «مسند امام الجواد (ع) عطاردی»، «حیات الامام الجواد (ع) باقر شریف القرشی»، «دائره المعارف امام جواد (ع) سید عبدالرزاق المقرم» و دیگر آثار ارزشمند بهره گرفته شده است.
