«سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست شورای وزیران امور خارجهٔ سازمان همکاری شانگهای به بیان جزئیات حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران و تبعات آن پرداخت و از کشورهای عضو این سازمان خواست در برابر این اقدامات، مسئولانه‌تر رفتار کنند. متن سخنرانی وزیر امور خارجه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
عالیجناب آقای وانگ یی،
وزیر محترم امور خارجهٔ جمهوری خلق چین،
وزیران محترم امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای،
دبیرکل محترم،
در آغاز، مایلم صمیمانه‌ترین قدردانی خود را از جمهوری خلق چین برای برگزاری این نشست مهم ابراز نمایم. امروز، بیش از هر زمان دیگر، سازمان همکاری شانگهای در صف مقدم به‌عنوان یک نهاد چندجانبهٔ عمده قرار دارد که همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را پیش می‌برد و با یک‌جانبه‌گرایی و تهدیدات نوظهور مقابله می‌کند.
بانوان و آقایان،
اجازه دهید سخنان خود را با جلب توجه حضار به یک تحول عمیقاً نگران‌کننده در منطقهٔ غرب آسیا آغاز کنم: اقدام تجاوزکارانه و حملهٔ مسلحانه‌ای که توسط رژیم اسرائیل و ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت. در ساعات اولیهٔ بامداد جمعه، ۱۳ ژوئن، رژیم اسرائیل حملات وحشیانهٔ تروریستی و نظامی را علیه کشور من آغاز کرد. مناطق مسکونی و زیرساخت‌های عمومی و غیرنظامی به‌طور عامدانه هدف قرار گرفتند؛ چندین فرمانده نظامی در حال استراحت، در حالی که در خانه‌های خود همراه خانواده‌شان بودند، به طرز بی‌رحمانه‌ای ترور شدند؛ استادان دانشگاه و دانشمندان نیز به قتل رسیدند؛ غیرنظامیان بی‌گناه، از جمله زنان و کودکان، قتل‌عام شدند؛ و تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ما که تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت می‌کردند، مورد حمله قرار گرفتند.
ورود بعدی ایالات متحده آمریکا به این اقدام تجاوزکارانه — از طریق هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران — هیچ‌گونه تردیدی باقی نگذاشت که آمریکا به‌طور کامل در جنگ تجاوزکارانهٔ رژیم اسرائیل علیه ایران شریک است.
در جریان این حملات مسلحانه، بیش از ۶۸۵۰ نفر از افراد بی‌گناه به شهادت رسیده یا زخمی شدند که بخش قابل‌توجهی از آنان را کودکان و زنان تشکیل می‌دادند. در یکی از این عملیات‌های جنایت‌کارانه و تروریستی، این رژیم یاغی پانزده عضو یک خانواده را به قتل رساند. بسیار حائز اهمیت است که عمق این جنایات — و پیامدهای بسیار خطرناک تداوم مصونیت رژیم اسرائیل در اشغالگری، آپارتاید، نسل‌کشی و جنگ‌افروزی در سراسر منطقهٔ غرب آسیا — به‌درستی و به‌طور کامل درک و محکوم شود.
آقای رئیس،
تجاوز رژیم اسرائیل علیه ایران نقض آشکار مادهٔ ۲ بند ۴ منشور ملل متحد بود و مصداق یک اقدام مسلحانهٔ تجاوزکارانه است. بدتر آن‌که، این اقدام تجاوزکارانه ضربه‌ای مرگبار به دیپلماسی، حاکمیت قانون و رژیم منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای وارد کرده است.
حملاتی که توسط ایالات متحده و اسرائیل علیه تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای صورت گرفت، نقض فاحش پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، قطعنامه‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد بود — که به‌صراحت، حمله به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان آژانس را محکوم و ممنوع می‌کند. هیچ‌گونه قاعده حقوقی اجازه نمی‌دهد که تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای تحت پادمان تنها بر اساس گمانه‌زنی‌های سیاسی هدف حمله قرار گیرند.
همکاران گرامی،
مسئلهٔ ناامنی در منطقهٔ غرب آسیا تا زمانی حل‌نشده باقی خواهد ماند که رفتار بی‌قانون و یاغیانهٔ رژیم اسرائیل همچنان تحت حمایت و تشویق حامیان آن ادامه یابد. مایهٔ تأسف عمیق است که در دو سال گذشته، جامعهٔ بین‌المللی نتوانسته است اقدامات مؤثری برای توقف نسل‌کشی مردم فلسطین یا پایان دادن به اشغال سرزمین‌های عربی همسایه توسط رژیم اسرائیل اتخاذ کند. در حقیقت، تجاوز انجام‌شده از سوی رژیم اسرائیل علیه ایران، نتیجهٔ مستقیم مصونیت مطلقی است که این رژیم — عمدتاً توسط ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای اروپایی — از آن برخوردار بوده است؛ مصونیتی که به این رژیم اجازه می‌دهد هر جنایتی را در منطقهٔ ما بدون ترس از پاسخ‌گویی مرتکب شود.
تجاوز رژیم اسرائیل علیه ایران نقض آشکار مادهٔ ۲ بند ۴ منشور ملل متحد بود و مصداق یک اقدام مسلحانهٔ تجاوزکارانه است. بدتر آن‌که، این اقدام تجاوزکارانه ضربه‌ای مرگبار به دیپلماسی، حاکمیت قانون و رژیم منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای وارد کرده است.وزیران محترم امور خارجه،
مایلم مراتب قدردانی صمیمانهٔ خود را نسبت به کشورهای محترم عضو سازمان همکاری شانگهای ابراز کنم که با درک مسئولیت خطیر خود در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی، تجاوزهای صورت‌گرفته علیه کشور من توسط دو ارتش مجهز به سلاح هسته‌ای را به‌شدت محکوم کرده‌اند. امروز وظیفهٔ ماست که، به‌عنوان اعضای سازمان همکاری شانگهای، آشکار و یکصدا سخن بگوییم — به‌عنوان صدای شناخته‌شدهٔ جهان جنوب. ما باید نقش خود را به‌عنوان مدافعان حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی ایفا کنیم و اصول بنیادین سازمان ملل، از جمله برابری حاکمیتی ملت‌ها و ممنوعیت توسل به زور را پاس بداریم.
در این چارچوب، و بر اساس تصمیم شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (شماره ۲) مورخ ۷ ژوئن ۲۰۱۲، (بخش ۵، بند ۵.۲)، بدین‌وسیله به‌صورت رسمی از شورای سران سهش (سازمان همکاری شانگهای) درخواست می‌کنم که وضعیت تجاوز را در سریع‌ترین زمان ممکن مورد بررسی قرار داده و تصمیمی در جهت ارائه حمایت سیاسی لازم و سایر مساعدت‌های مرتبط به جمهوری اسلامی ایران اتخاذ نماید.
بانوان و آقایان،
سازمان همکاری شانگهای که از ظرفیت‌های گستردهٔ ژئوپلیتیکی، اقتصادی و انسانی برخوردار است، می‌تواند — و در واقع باید — نقش مرکزی در مقابله با تهدیدات نوظهور ایفا کند، به‌ویژه تروریسم دولتی، تجاوز نظامی، جنگ ادراکی و تحریم‌های یک‌جانبه.
امروز با پدیده‌ای پیچیده روبه‌رو هستیم: ادغام تروریسم دولتی، افراط‌گرایی، جنگ رسانه‌ای، تحریم‌های اقتصادی و تهدیدات سایبری — که همگی در خدمت طرحی برای تضعیف استقلال ملی، براندازی ارادۀ ملت‌های مستقل و سلطه‌جویی بر منابع و سرنوشت کشورها به‌کار گرفته شده‌اند. در برابر چنین واقعیت‌هایی، سازمان همکاری شانگهای باید موضعی فعال‌تر، مستقل‌تر و ساختاریافته‌تر برای مقابله با این تهدیدات اتخاذ کند. این سازمان باید نه‌تنها از منافع کشورهای عضو محافظت کند، بلکه الگویی از نظم منطقه‌ای مسئولانه، متوازن و مشارکتی نیز باشد.
سازمان همکاری شانگهای که از ظرفیت‌های گستردهٔ ژئوپلیتیکی، اقتصادی و انسانی برخوردار است، می‌تواند — و در واقع باید — نقش مرکزی در مقابله با تهدیدات نوظهور ایفا کند، به‌ویژه تروریسم دولتی، تجاوز نظامی، جنگ ادراکی و تحریم‌های یک‌جانبه.همکاران گرامی،
ما بر این باوریم که سازمان همکاری شانگهای در موقعیتی مناسب قرار دارد تا به‌عنوان ستون بنیادین نظم نوظهور چندقطبی جهانی ایفای نقش کند و با قاطعیت در برابر یک‌جانبه‌گرایی، جنگ‌طلبی و تلاش‌ها برای تضعیف حاکمیت کشورها بایستد. مسیر پیشِ رو، مسیر همکاری، هم‌افزایی و اعتماد متقابل است. در همین راستا، جمهوری اسلامی ایران با احترام، اولویت‌ها و پیشنهادهای زیر را با هدف ارتقای عملکرد و جایگاه سازمان همکاری شانگهای ارائه می‌دهد:
۱. تشکیل یک سازوکار دائمی برای پایش، مستندسازی و هماهنگی پاسخ‌ها به تجاوز نظامی، اقدامات خرابکارانه، تروریسم دولتی، و نقض حاکمیت ملی کشورهای عضو؛
۲. ایجاد «مرکز مطالعات و مقابله با تحریم‌های یک‌جانبه» با مأموریت تدوین راهبردهای عملیاتی برای مقابله با تحریم‌های اقتصادی غیرقانونی و حفاظت از زنجیره‌های تأمین، سامانه‌های بانکی و مبادلات تجاری کشورهای عضو؛
۳. تشکیل «مجمع امنیت منطقه‌ای شانگهای» با مشارکت نهادهای دفاعی و اطلاعاتی کشورهای عضو به‌منظور بررسی تهدیدات مشترک همچون تروریسم، افراط‌گرایی، جرایم سازمان‌یافته و تهدیدات سایبری؛
۴. تعمیق همگرایی رسانه‌ای و فرهنگی میان کشورهای عضو به‌عنوان ابزاری برای مقابله با جنگ ادراکی و روایت‌های یک‌سویه‌ای که توسط بازوهای رسانه‌ای قدرت‌های سلطه‌گر ترویج می‌شوند.
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران صبح دوشنبه ۲۳ تیر ماه در صدر هیاتی تهران را به مقصد چین ترک کرد. عراقچی در این سفر ضمن شرکت و سخنرانی در اجلاس وزرای سازمان همکاری شانگهای، با وزیر امور خارجه چین و تعداد دیگری از وزرای امور خارجه شرکت‌کننده در این اجلاس گفت‌وگو و تبادل نظر خواهد کرد. هماهنگی و فراهم کردن مقدمات نشست سران سازمان همکاری شانگهای، دستورکار اصلی نشست وزرای خارجه است.
